Thủ tướng làm việc với các tỉnh ĐBSCL về hạn hán, xâm nhập mặn

Thủ tướng làm việc với các tỉnh đồng bằng sông Cửu Long

Phát biểu tại buổi làm việc, Thủ tướng cho biết, hiện trong nước đang xuất hiện một số ca dương tính với Sars-Covid-2 khiến một số người dân hoang mang, mua hàng hóa dự trữ, Thủ tướng cho biết đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương và tập đoàn, tổng công ty cung cấp đủ hàng hóa, vật tư, lương thực, thực phẩm ở các Thành phố lớn, các tỉnh thành cả nước một cách dư dả, kịp thời, không để thiếu thốn bất kỳ hàng hóa nào ảnh hưởng đến người dân.

Đối với tình trạng hạn hán, mặn xâm nhập ở đồng bằng sông Cửu Long, Thủ tướng cho biết, với chiến lược phát triển bền vững vùng đồng bằng sông Cửu Long trước biến đổi khí hậu (được nêu trong Nghị quyết 120), tháng 9/2019, Chính phủ đã có hội nghị quan trọng ở Tiền Giang để phổ biến tinh thần chỉ đạo của Chính phủ ứng phó với tình hình hạn, mặn nặng nề nhất ở đồng bằng sông Cửu Long. Vì thế đến nay, đã hạn chế tối đa thiệt hại, như chỉ đạo cấy sớm vụ Đông Xuân, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nhất là cây lúa ở vùng có khả năng nhiễm mặn. Diện tích lúa bị thiệt hại khoảng 39.000 ha, chỉ bằng 9,6% so với năm 2016 (có trên 405.000 ha lúa bị thiệt hại). Đây là thành công quan trọng. Tuy nhiên, dự báo tình hình gay gắt hơn năm 2016 nên mức thiệt hại gây ra còn lớn.

Tại Hội nghị, Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận các biện pháp trước mắt và căn cơ, lâu dài để phòng chống hạn, mặn. Trước hết là thảo luận các biện pháp giải quyết vấn đề thiếu nước sinh hoạt cho người dân, “đây là yêu cầu cấp bách, không thể chậm hơn”. Thứ hai là hạn chế thấp nhất thiệt hại về kinh tế - xã hội ở khu vực, đặc biệt là tại 5 tỉnh đã phải công bố tình huống khấn cấp về xâm nhập mặn (Bến Tre, Tiền Giang, Long An, Cà Mau, Kiên Giang).

Thủ tướng đề nghị các đại biểu đề xuất giải pháp công trình và phi công trình trên tinh thần Nghị quyết 120 về phát triển bền vững ĐBSCL ứng phó biến đổi khí hậu và “trong giai đoạn 2021-2025, có công trình cấp bách nào cần làm sớm”. Không chỉ  đề xuất giải pháp mà cần liên hệ trách nhiệm, xem còn có sự chậm trễ hay không.

Trước đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đi thị sát một số công trình phòng chống hạn, mặn ở tỉnh Bến Tre, gồm đập tạm chặn dòng Ba Lai (đoạn huyện Châu Thành) nhằm ngăn nước mặn từ biển lấn vào đất liền, tạo tuyến kênh chứa nước ngọt và cống An Hiệp, công trình vừa hoàn thành toàn bộ vào tháng 2/2020, vượt tiến độ 3 tháng.

Ông Cao Văn Trọng, Chủ tịch UBND tỉnh Bến Tre biết thêm, hiện tỉnh Bến Tre đang gấp rút triển khai dự án Quản lý nước tại Bến Tre với tổng mức đầu tư hơn 6.000 tỷ đồng từ nguồn vốn vay của Nhật Bản do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn làm chủ đầu tư. Dự án có tám cống và một trạm bơm sẽ được xây dựng tại sáu huyện và Thành phố Bến Tre.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, xâm nhập mặn đã ảnh hưởng đến sản xuất và dân sinh từ tháng 12/2019 và liên tục tăng cao cho đến nay, hiện đã ảnh hưởng đến 10/13 tỉnh ở ĐBSCL (trừ An Giang, Đồng Tháp và Cần Thơ).

Trong tháng 2/2020, xâm nhập mặn tăng cao từ ngày 8/2 đến 16/2/2020, với ranh mặn 4 g/l tại vùng 2 sông Vàm Cỏ từ 100-110km, sâu hơn cùng kỳ năm 2016 từ 4-6 km; vùng cửa sông Cửu Long từ 66-75km, sâu hơn cùng kỳ năm 2016 từ 3-10 km.

Đối với tỉnh Bến Tre, xâm nhập mặn bao phủ toàn bộ phạm vi của địa phương, trong các kỳ triều cường, hầu như không có nguồn nước ngọt cung cấp cho sản xuất và dân sinh.

Đập tạm chống ngập mặn tại Ba Lai, Châu Thành, Bến Tre. 

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, tháng 3, xâm nhập mặn sẽ tiếp tục tăng cao, đặc biệt đợt từ ngày 7/3 đến 15/3/2020 ở cửa các sông Cửu Long. Cụ thể tại các cửa sông Vàm Cỏ (Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây), phạm vi ảnh hưởng sâu nhất từ 100-110 km, sông cửa Tiểu, cửa Đại, phạm vi ảnh hưởng sâu nhất khoảng 60 km, sông Hàm Luông khoảng 78 km, sông Hậu khoảng 70 km…

Trong thời gian tiếp theo của mùa khô, xâm nhập mặn sẽ tiếp tục lên cao theo các kỳ triều cường; do các hồ chứa ở thượng nguồn chưa tăng lượng xả, xâm nhập mặn sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao đến tháng 4/2020.

Hiện có khoảng 95.600 hộ dân đang gặp khó khăn trong thời gian diễn ra hạn, mặn về nước sinh hoạt (tổng số hộ dân bị gặp khó khăn năm 2015-2016 là 210.000 hộ). Các hộ gặp khó khăn về nước sinh hoạt đang được các địa phương tăng cường giải pháp để cung cấp đủ nước.

Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo TW về PCTT sẽ tiếp tục cập nhật thông tin về cuộc làm việc này.